Mariska Helmus

“Ik ben 2,5 jaar geleden bij SDG House Groningen en Noorderpoort terechtgekomen. Inmiddels werk ik aan verschillende projecten die vaak met circulariteit te maken hebben. Ik probeer studenten daar op een zo leuk mogelijke manier bij te betrekken,” vertelt Mariska. In maart 2024 was SDG House Groningen voor de tweede keer kartrekker van de Week van de Circulaire Economie in Groningen. Op landelijk niveau gebeurt er van alles op het gebied van circulaire economie, vooral gericht op het bedrijfsleven, maar SDG House Groningen richt zich in de kern op het onderwijs. Mariska was namens SDG House Groningen projectleider van deze week. “Ik merk veel dat de term circulariteit nog niet echt bekend is bij studenten. Het helpt om circulariteit als begrip te vertalen naar iemands eigen leven. Zo maak je het heel klein. In de kern gaat het erom dat je ervoor wilt zorgen dat er minder afval is en dat we überhaupt niet meer hoeven te spreken van afval, maar dat we het hebben over grondstoffen. Dat we iets dat heel weinig waarde heeft weer meer waarde kunnen geven door de manier waarop we het verwerken tot iets nieuws. Ik denk dat je daar in je dagelijks leven zelf al heel erg aan kunt bijdragen en dat is ook wat we tijdens de Week van de Circulaire Economie aan studenten mee willen geven.”

De week
“De hele week was een hoogtepunt. Wat ik vooral bijzonder vond was de energie die ik voelde op de evenementen. Bij de kick-off op maandag in bierbrouwerij de Prael, de ontbijtsessie op het provinciehuis op woensdag en op vrijdag bij het Open Huis van De Textielhub. Er waren zoveel ondernemers, maar ook burgers, studenten en docenten die een hart hebben voor duurzaamheid en circulariteit en die allemaal de verantwoordelijkheid voelen om daar iets in te doen. Dat heeft me echt geraakt.” Inmiddels wordt er al hard gewerkt aan de volgende editie van de Week, in 2025. Het projectteam voor deze editie bestaat uit SDG House Groningen, Vereniging Circulair Groningen en Stichting Groener Groningen. “We richten ons samen op drie doelgroepen. SDG House Groningen richt zich op het onderwijs, Vereniging Circulair Groningen op bedrijven en Groener Groningen op burgers. We willen twee tot drie evenementen per doelgroep organiseren. Ook doen we de uitvraag in het netwerk, want er zullen vast mensen of organisaties zijn die ook zelf iets willen organiseren. En ik wil nog meer lawaai maken voor de volgende editie. Dat nog meer mensen weten dat dit een ding is!”

Circulariteit in het onderwijs
De Week van de Circulaire Economie is een van de manieren waarop bij Noorderpoort gewerkt wordt aan het integreren van circulair denken en doen in het onderwijs. “Ik denk dat we tijdens de vorige editie een hele mooie stap hebben gezet, maar het blijft een uitdaging om onderwerpen als circulariteit op korte termijn in het onderwijs te krijgen,” vertelt Mariska. “Het is nog een beetje een zoektocht. Hoe doen we het op een goede manier, zodat het landt op plekken waar docenten er echt iets mee kunnen? Maar er gebeurt gelukkig ook al heel veel. Er lopen bij Noorderpoort, maar ook bij bijvoorbeeld Alfa-college en DCTerra, allerlei projecten die in de kern over circulariteit gaan, maar waarvan docenten of studenten zich dat niet meteen beseffen. De projecten die al lopen zijn vaak praktische projecten waar vakkennis voor nodig is, waardoor ze ook aansluiten bij de denkwereld van de studenten. Zij worden ergens voor opgeleid en denken heel erg vanuit hun vak. Het zou heel mooi zijn als we daar dan een stukje bewustwording aan kunnen toevoegen. Zo breng je het dichtbij en verschuift het gesprek van ‘wat is circulariteit?’, naar ‘dit kan jij straks in jouw vak doen!’ Ik zou het fantastisch vinden als we de studenten van nu kunnen opleiden voor de economie die we aan het bouwen zijn.”

Duurzame doelen
Mariska is zich ervan bewust dat het nog hard werken zal zijn om dit te bereiken. “Maar, zonder ambitie kom je helemaal nergens. We kunnen wel kijken naar wat wel werkt en wat we ook binnen het onderwijs kunnen doen, want er is hier genoeg afval en we hebben genoeg makers hier, er zijn legio mogelijkheden. Ook op het gebied van de SDG’s hebben we nog veel te doen. Veel studenten hebben ze inmiddels wel eens gezien, maar zelfs wanneer ze de SDG’s al kennen voelen ze nog steeds heel abstract. De kunst is om ze eigen te maken en in te zoomen op de doelen waar jij echt iets mee kunt. We werken binnen Noorderpoort aan meerdere doelen, zoals natuurlijk kwaliteitsonderwijs, maar ik denk niet dat studenten zich al echt beseffen hoe wat we doen zich verhoudt tot de SDG's.”

Persoonlijke inspiratie
Ook in haar eigen leven is Mariska met duurzaamheid, circulariteit en de SDG's bezig. “Het is denk ik een <I>two way street<P>. Ik heb een enorme passie voor duurzaamheid, dus ik kijk altijd hoe ik nog duurzamer kan leven. Ik ben nu 16 jaar vegetariër en als je dan geen vlees meer eet, en dat lukt, dan ga je verder denken: kan ik mijn kleding veranderen, kan ik misschien minder kopen, kan ik anders gaan kopen, wat is mijn energieverbruik eigenlijk? Ik woon in oud huis, dus dat gaat me dan ook bezighouden. En dan vertaal ik dat terug naar de SDG's. En vanuit daar kijk ik naar wat ik nog meer zou kunnen doen. Het is een wisselwerking.”

Impact maken
“Ik denk echt dat we met SDG House Groningen en de Week van de Circulaire Economie iets waardevols bijdragen aan de wereld, anders zou ik het ook niet meer doen. Ik wil alleen werken aan projecten die daadwerkelijk een impact maken op de wereld om ons heen. Dat kan ook heel lokaal zijn. Uiteindelijk heeft de positieve impact die we hier maken, een effect op de hele wereld. En ik heb echt het idee dat we daar flink aan bijdragen binnen het mbo-onderwijs, ook doordat we regionale partners hierin meenemen. Dan hebben we het ook meteen over mijn favoriete SDG, nummer 17. Deze SDG gaat over partnerschap om doelstellingen te halen. Dat is wat ik hier in de praktijk in Groningen zie gebeuren. Dat we samen heel veel mooie dingen kunnen opzetten en daarmee bijdragen aan een mooier, beter, eerlijker en duurzamer Groningen.”

Kijk voor meer informatie over de Week van de Circulaire Economie op sdghousegroningen.nl/week-van-de-circulaire-economie