Netwerk
Het linnenproject staat in het teken van samen experimenteren en ontdekken. âProjecten hangen met elkaar samen: het gaat om doorontwikkelen, kennis van het ene project meenemen naar het andereâ, aldus Linda. Linda gaat altijd op zoek naar draagvlak en samenwerkingen door haar eigen netwerk en die van studenten te gebruiken.
Zo werd een verfplantentuin ontwikkeld samen met de hoveniersopleiding van Terra MBO, kwam er een biologische en ecologische groente- en kruidentuin waar collegaâs bij VMBO en mbo gebruik van konden maken, werd er in samenwerking met de Techniek- en Bouwopleidingen van Noorderpoort een Geo-dome gemaakt die gaat functioneren als kweekkas en zijn ze op bezoek geweest bij kunstenares Claudy Jongstra.
Linda noemt: âHet is leuk om te merken dat je netwerk steeds groter wordt. Dat je veel gelijkgestemden hebt, het anderen inspireert en ook op andere zaken doorsijpelt.â Linda ziet haar studenten als ambassadeurs en activisten, die anderen informeren en inspireren over duurzaamheid: âJe moet met studenten beginnen, want zij zijn de toekomst. Het is belangrijk dat onze studenten dit meekrijgen, zodat je een soort olievlek krijgt.â Mykha stemt in en wil duurzaamheid graag interessant maken voor klasgenoten die het niet zien of willen zien: âIk denk dat als je mensen laat zien wat er voor een kledingstuk moet gebeuren, waar het vandaan komt, er veel meer bewustwording wordt gecreĂ«erd voor wat je aan hebt en koopt.â
Bewustwording
Door dit project is Mykha zich veel bewuster geworden van wat duurzaamheid inhoudt en wat onze eigen invloed hierin is. Voor haar was dit een hele omschakeling, omdat het niet in haar systeem zat om duurzaam te leven: âIk ben opgevoed met het beeld dat je alles in Ă©Ă©n container moet gooien, ik besefte me niet wat recyclen inhield.â Ze kwam van de modeopleiding en kreeg wel wat mee over duurzaamheid, maar nu koopt ze bijna al haar kleren bij de kringloop en is het voor haar vanzelfsprekend om ermee bezig te zijn: "Je hebt niet zomaar een kledingstuk, het komt ergens vandaan. Het is belangrijk om te zien dat dit een heel proces is.â
Linda ziet deze bewustwording ook, maar wel voornamelijk bij de studenten die al intrinsiek gemotiveerd zijn. Ze realiseert zich door dit project dat het belangrijk is om ook aan te sluiten bij de leefwereld van studenten die niet dezelfde basiskennis en bewustwording hebben omtrent duurzaamheid.
Kennis en vaardigheden
Dit project heeft bij Linda en Mykha gezorgd voor meer kennis over oude ambacht: zowel praktische vaardigheden zoals het verbouwen van vlas, als de invloed van klimaatverandering op het land en de kwaliteit van de oogst. Daarnaast heeft Mykha geleerd om met anderen te communiceren en samen te werken (o.a. met Engelssprekende professionals) en om creatieve en innovatieve oplossingen te bedenken als iets niet werkte.
Doordat dit project zich buiten de school bevond, in hun eigen maakwerkplaats, voelden de studenten meer eigenaarschap en zingeving, waren de relaties collegialer en gelijkwaardiger, en leerden de studenten in de praktijk. Dit zorgde volgens Linda voor meer zelfstandigheid bij de studenten. Mykha kan dit beamen: âik voelde me altijd student maar werd nu behandeld als een volwassen persoon, dat was heel fijn en leerzaam.â Ook vindt ze het heel belangrijk om in de praktijk bezig te zijn: "Je ziet en leert het meeste in de praktijk, door het echt te doen, dat heeft veel meer impact.â Er was veel diversiteit in de groep, wat ervoor zorgde dat mensen uit hun bubbel kwamen, van elkaar leerden, en elkaar inspireerden, aldus Mykha. Volgens haar bracht het project gelijkgestemden samen en zorgde het ervoor dat je veel contacten legde, wat ze soms nog wel spannend vond.
Door samen bezig te zijn ontstaan hele andere gesprekken en perspectieven, beaamt Linda. Volgens haar zorgde de gelijkwaardigheid in de groep ervoor dat iedereen zich gewaardeerd en betrokken voelde en zichzelf kon zijn. âIedereen is gelijk, mensen motiveren je en er was ruimte om fouten te maken. Daar word je heel vrolijk van!â aldus Mykha.
Toekomst van het Linnenproject
Linda zit vol met ideeĂ«n voor het vervolg van het linnenproject, maar ook voor andere (nieuwe) projecten en (internationale) samenwerkingen. Allen met de basis ânatuurzaam onderwijsâ: natuur en duurzaamheid gebruiken voor de ontwikkeling van jongeren in het onderwijs. Mykha doet ook weer mee met een van deze projecten. Maar er moet wel meer tijd en ruimte komen voor dit soort projecten, geeft Linda aan, zodat er draagvlak en continuĂŻteit ontstaat.